زردی نوزاد و نکاتی که مادران در این مورد نمی دانند

هر آنچه می خوانید...
Toggleیرقان یا زردی نوزاد که غالبا به اسم زردی فیزیولوژیکی شناخته میشود. معمولا اکثر نوزادان یک روز پس از تولد به این مشکل دچار میشوند. این مشکل بیشتر به خاطر بالا بودن سطح بیلی روبین خون نوزاد ایجاد میشود که پزشک متخصص میتواند با فتوتراپی آن را درمان کند؛ به همین دلیل دیباکاران تصمیم دارد تا در این مورد اطلاع جامعی در اختیار مادران قرار دهد؛ پس با ما همراه باشید.
زردی نوزاد چیست؟
در بیماری یرقان یا همان زردی نوزاد پوست و سفیده چشم کودک زرد میشود و معمولا این بیماری در صورت و سینه نوزاد سریع خودش را نشان میدهد. به طور معمول هر نوزادی ممکن است در 5 روز اول تولدش به این بیماری مبتلا شود.
البته یرقان یکی از شایعترین بیماریهایی است که هر نوزادی میتواند به آن دچار شود که در ادامه در مورد علتها و علائم این بیماری و همچنین روشهای درمان و پیشگیری از آن بیشتر توضیح میدهیم، به طوری که مادر با تنظیم رژیم غذایی خود در دوران بارداری از این اتفاق تا حد زیادی میتواند پیشگیری کند تا کودک دلبندش به این بیماری مبتلا نشود.

علت های زردی نوزاد چیست؟
حتما برای شما هم سوال شده است که چرا زردی در نوزاد ایجاد میشود و علت و ریشه آن در کجا میتواند باشد؛ جواب این سوال وجود بیلی روبین بسیار زیاد در خون نوزاد است. اگر میزان بیلی روبین از حد مجاز خود بالاتر رفته باشد کودک به یرقان مبتلا میشود. البته با افزایش پیش از حد بیلی روبین در خون، به آن هایپربیلی روبینمی نیز گفته میشود.
آیا زردی نوزاد غیرطبیعی و خطرناک است؟

بسیار از نوزادان در دومین روز تولدشان به این مشکل دچار میشوند و شروع به زرد شدن میکنند؛ به همین دلیل مادران نباید بیش از حد خود را نگران کنند. معمولا چیزی حدود 60 درصد نوزادان پس از تولد به یرقان یا زردی خفیف دچار میشوند که اکثرا ظرف یک تا 2 هفته بدون هیچ مشکلی درمان میشوند.
اما مادر باید مراقبتهای لازم را تحت نظر پزشک انجام دهد، تا از عوارض احتمالی این بیماری پیشگیری کند تا سلامت نوزاد خود را در آینده تضمین کرده باشد. معمولا متخصص اطفال و نوزادان برای بررسی بیشتر انجام آزمایش را توصیه میکند که در 3 تا 5 روز اول تولد نوزاد انجام میشود. یادتان باشد که سادهترین بیماریها برای نوزاد میتواند خطرناک باشند. بنابراین باید نهایت توجه را در ابتدا تولد در نگهداری از نوزاد داشته باشید.
آنچه که مادران باید در مورد ارتباط بیلی روبین با زردی بدانند!
بیلی روبین یک ماده زرد رنگ است که در خون انسان وجود دارد. وقتی که بدن سلولهای قرمز فرسوده را از بین میبرد، این ماده تولید میشود. در صورتی که این ماده از بیش از حد در خون تولید شود، باعث ایجاد بیماری یرقان یا زردی نوزاد میشود. در دوران بارداری بیلی روبین اضافی جنین از طریق جفت و کبد دفع میشود و شرایط زندگی سالم را برای زندگی نوزاد فراهم میکند؛ اما بعد از تولد بیلی روبین از طریق ادرار و مدفوع دفع خود نوزاد میشود و بدن کودک مسئول انجام این کار خواهد بود.
چنانچه سطح بیلی روبین خون نوزاد بیشتر از حد معمول باشد، شاهد زردی او خواهید بود که در کوتاهترین زمان ممکن باید روند درمان آغاز شود، چون اندامهای نوازد هنوز به قدر کافی توانایی دفع بیلی روبین اضافی بدن را ندارد و به همین دلیل زردی نوزاد به زردی فیزیولوژیک معرف است.

در نتیجه 24 ساعت پس از تولد ممکن است نوزاد به زردی مبتلا شود و در روزهای سوم یا چهارم شدت بیشتری پیدا کند و پس از گذشت یکی دو هفته به طور کامل برطرف گردد. در صورتی که کودک زودتر از زمان موعد خود متولد شده باشد چون کودکی نارس است، زردی در روزهای پنجم تا هفتم شدت بیشتری پیدا میکند که در مورد این نوزادان احتمال دارد تا حدود 2 ماه زمان ببرد تا به طور کامل زردی درمان شود.
علائم زردی نوزاد را بشناسید
معمولا زردی نوزاد در ابتدا خودش را ناحیه صورت کودک نشان میدهد و تا گردن و ناحیه قفسه سینه پیش میرود، البته در مواردی که این بیماری شدت پیدا میکند و کودک را بیشتر از حد معمول درگیر میکند زردی تا انگشتان پا پیش روی میکند. مادر اول از هر چیز برای اطمینان باید پوست و سفیدی چشمهای نوزادش را خوب بررسی کند چون در این دو قسمت زردی خودش را بهتر از سایر قسمتهای بدن کودک، خودش را نشان میدهد.

معمولا نوزادانی که بیلی روبین خونشان بالاتر است زردتر هستند و یا اینکه زردی تا قسمتهای پایین بدنشان را درگیر میکند و به طور کامل دست و پاهای کودک زرد میشوند به همین دلیل در ادامه به برخی از شایع ترین علائم موجود اشاره می کنیم:
- در صورتی که کودک وزن گیری نوزاد افت کند و خوب شیر نخورد و در زمان شیر دادن قدرت مکیدن سینه مادر را نداشته باشد میتواند نشانه شروع زردی باشد
- همچنین اگر کودک خواب آلود باشد یا بد خلق و وحشت زده به نظر برسد حتما به ابتلا کودکتان به یرقان شک کرده و سریع به پزشک مراجعه کنید
- اگر بدن نوزاد حالتی خمیده پیدا کرده باشد و گردن او به عقب برگردد حتما به وجود زردی شک ببرید
- اگر گریه نوزاد پیوسته و با صدای بلند است میی تواند نشانه یرقان باشد.
چنانچه هر کدام از علائم گفته شده را نوزاد داشته باشد، یعنی کودک به زردی مبتلا شده است. با توجه به اینکه ممکن است 24 ساعت بعد از متولد شدن نوزاد، زردی خودش را نشان دهد به پزشک مراجعه کنید. اما از آنجایی که برخی از افراد تصور میکنند نیازی به نظارت مستقیم پزشک نیست، در صورتی که زردی نوزاد بیشتر از 3 هفته زمان برد حتما به پزشک مراجعه کنند؛ چرا که وجود بیلی روبین زیاد در خون نوزاد بسیار خطرناک است.
چه کودکانی ممکن است به زردی دچار شوند؟
در صورتی که قبلا مادری در زایمانهای قبلی خود نوزادی داشته است که به زردی مبتلا شدهاند، ممکن است این مشکل در نوزادان بعدی هم ایجاد شود، در نتیجه توصیه میکنیم حتما این موضوع را قبل از بدنیا آمدن نوزاد با پزشک متخصص در میان بگذارید و با تنظیم یک رژیم غذایی مناسب از این اتفاق پیشگیری کنید، تا پس از زایمان خیالتان آسوده باشد. در ادامه به برخی از خصوصیات کودکانی که در معرض خطر زردی هستند اشاره میکنیم:
- نوزادانی که در هنگام تولد خونریزی داشتهاند به خاطر شکسته شدن گلبول قرمز، بیلی روبین تولید میشود.
- کودکانی که زودتر از وقت و زمان تعیین شده بدنیا آمدهاند به شدت در خطر زردی هستند؛ چرا که کبد نوزاد بالغ نشده است و ممکن است قدرت مقابله با بیلی روبین زیاد را نداشته باشد.
- معمولا کودکانی که در شرق آسیا متولد میشوند بیشتر زردی را تجربه میکنند
- گاهی زردی نوزاد به علت اختلال ژنتیکی خاص مثل سندرم گیلبرت، نقصهای غشایی گلبول قرمز ارثی، گلاکتوزمی یا اختلال متابولیک ارثی میتواند باشد.
- ممکن است زردی ناشی از بیماری خاصی مثل فیروزکیستیگ یا همان کم کاری تیروئید باشد.
- در صورتی که در RH و نوع خون مادر و نوزاد، ناسازگاری و اختلاف وجود داشته باشد میتواند پس از تولد شاهد زردی نوزاد باشیم
سرهمی نوزادی دانالو مدل دایناسور 130
317,000 تومانبیلر نوزادی وارداتی مدل زرافه 269
357,000 توماندو بادی شلوار نوزادی کارترز مدل خرگوش 111
785,000 تومانست بیمارستانی دانالو مدل خرس 149
799,000 تومانرامپر نوزادی کارترز مدل خرس راه راه 178
485,000 توماندو تیکه نوزادی دخترانه کارترز مدل گل 265
513,000 تومانرامپر نوزادی کارترز مدل هندونه 154
485,000 تومانرامپر نوزادی کارترز مدل دلفین 147
485,000 تومانبلوز و شورت نوزادی کارترز مدل ماشین 261
481,000 تومانجهت مشاهده و خرید لباس نوزادی پسرانه شیک کلیک کنید و سپس لباس نوزادی پسرانه را انتخاب کنید.
بیشتر بدانید:
برای رفع زردی نوزاد مادر چه بخورد
برای کمک به کاهش زردی نوزاد مادر باید از تغذیه سالم خود و وجود آب کافی در بدن خود اطمینان حاصل کند به طور مثال:
- استفاده از آب کافی برای حفظ و نگداشت آب بدن
- خوراکی های حاوی چربی مفید مانند ماهی، آجیل خام آواکادو
- غذاهایی که سرشار از فیبر هستن مانند سبزیجات، غلات و میوه ها که باعث بهبود گوارش مادر نیز می شود.
- و میوه هایی که سرشار از ویتامین سی هستند مانند کیوی، پرتقال و توت فرنگی که به بهبود شرایط نوزاد کمک کننده است.
روش های تشخیص زردی نوزاد
گاهی تشخیص این مشکل با چشم مستقیم ممکن نیست و پزشک با معاینه نوزاد بهتر میتواند قطعی بودن زردی را تشخصی دهد. پزشک برای تشخیص این بیماری تفاوت گروه خونی مادر و نوزاد را بررسی میکند و همچنین با استفاده از دستگاه بر روی پوست نوزاد میزان بیلی روبین خون را اندازه گیری میکند و در صورتی که نیاز به آزمایش باشد، برای درمان به آزمایشگاه ارجاع داده میشوید تا اطلاعات دقیقتری از وضعیت نوزاد برای شروع درمان به دست بیاورد.

آنچه که از عوارض جبران ناپذیر زردی نوزاد نمی دانید
آسیب مغزی، فلج مغزی، ناشنوایی از عوارض جدی، خطرات و مهمی هستند که کودکان مبتلا به زردی را تهدید می کنند!
اگر بیلی روبین در خون نوزاد در سطح بالایی بماند میتواند باعث آسیب مغزی به اسم کرن ایکتروس شود. بنابراین کودک تا پایان عمر درگیر مشکلاتی چون ناشنوایی، عقب ماندگی ذهنی یا فلخ مغزی خواهد بود که شرایط زندگی را برای او و خانوادهاش به شدت سخت میکند.
شیوه درمان زردی نوزاد

البته در بیشتر مواقع زردی نیاز به درمان ندارد و به مرور برطرف میشود. اما در صورتی که سطح بیلی روبین خون نوزاد بسیار بالا باشد، حتما باید تحت نظر متخصص روند درمان را شروع کنید تا از آسیبهای جبران ناپذیر آن پیشگیری کنید. برای درمان این بیماری شرایط خواب نوزاد را زیر نور فلوئورسنت یا همان نور ماورابنفش ایجاد کنید.
این روش به فتوتراپی معروف است که در این روش باید نوزاد را برهنه به همراه پوشک تحت تابش این نور قرار دهید. البته حتما باید با یک چشمبند چشمهای نوزاد را ببندید. به مرور نور جذب پوست نوزاد میشود و بیلی روبین را میشکند و بدین طریق به نوزاد کمک میکند تا به راحتی این ماده را از طریق ادرار و مدفوع دفع کنند.
فتوتراپی معمولا در بیمارستان انجام میشود اما در برخی موارد میتوان بعضی از نوزادان را در منزل با این روش درمان کرد که در این مورد حتما باید با پزشک مشورت کنید، تا در روند درمان زردی نوزاد بهترین نتیجه را بگیرید.
برخی از افراد تصور میکنند با قرار دادن نوزاد در برابر نور خورشید به روند بهبود او کمک میکنند در این خصوص حتما با پزشک مشورت کنید و به توصیه آخر معالج گوش دهید؛ چرا که همیشه لامپهای مخصوص با محیط های کنترل شده برای درمان بیخطر این بیماری احتیاج است و در این مورد بدون آگاهی تصمیمگیری نکنید؛ چون ممکن است کودک آسیب ببینید.
در صورتی که نوزاد از فتوتراپی برای درمان یرقان نتیجه نگرفت و حتی با افزایش سطح بیلی روبین روبه رو شدید، حتما در چنین شرایطی پزشک نوزاد را به بخش مراقبتهای ویژه انتقال خون منتقل میکند. چرا که برخی از کودکان به خاطر ناسازگاری RH نیاز به تعویض خون دارند.
البته در برخی مواقع ممکن است بیماری دیگری باعث زردی نوزاد شده باشد که در این صورت پس از شناسایی بیماری اصلی روند درمان آن شروع میشود تا با درمان آن بیماری این مشکل نیز برطرف خواهد شد. به همین دلیل است که توصیه میکنیم از همان ابتدا برای حفظ سلامت نوزادتان و حفظ آرامش خود به محض مشاهده زردی به پزشک مراجعه کنید و هرگز تصمیم به خود درمانی نگیرید.
آنچه که مادران مورد در روند درمان زردی نوزاد نمی دانند!
جدا از اینکه تاکید بسیار میشود تا مشکل زردی را به پزشک اطلاع دهید مادر نیز نقش بسیار مهمی در جریان درمان میتواند داشته باشد. از آنجایی که قبلا در مورد باید و نبایدهای تغذیه بارداری توضیح دادهایم میدانید که نوع تغذیه مادر در روند رشد و مشکلاتی که میتواند نوزاد را درگیر کند به شدت تاثیرگذار است.
در نتیجه از همان زمان بارداری خوراکیهای خود را به دقت انتخاب کنید و حتی در زمان شیردهی مراقبتهای لازم را داشته باشید. همچنین هر روز در طی دو نوبت پوست نوزادتان را به دقت بررسی کنید تا از طبیعی بودن رنگ پوست کودک مطمئن شوید. برای این کار کافی است که انگشت دست خودتان را به آرامی روی پوست پیشانی، بینی و قفسه سینه نوزاد فشار دهید و زمانی که دستتان را برداشتید رنگ پوست را ببینید که سفید است یا زرد!
اگر پوست سفید بود یعنی هیچ مشکلی وجود ندارد و اگر زرد بود حتی به میزان کم باید به پزشک مراجعه کنید. البته تشخیص این مشکل در کودکانی که پوستی تیره دارند، سخت خواهد شد به خاطر همین باید سفیدی چشم را دوبار در روز معاینه کنید. بنابراین هر آزمایشی که از طرف دکتر تجویز شده است در کوتاهترین زمان ممکن برای نوزاد انجام دهید و هر تغییری که در بهبود و روشنتر شدن رنگ پوست نوزاد صورت گرفت به پزشک اطلاع دهید.

بهترین کار برای اینکه متوجه شوید زردی او کمتر شده میزان شیر خوردن نوزاد دلبندتان را بررسی کنید و ببینید آیا به قدر کافی شیر میخورد یا نه! چرا که با بالا رفتن حرکات روده و فعالتر شدن کلیهها و زیاد شدن ادرار و مدفوع بیلی روبین اضافی از بدن کودک دفع میشود. به همین دلیل در طول شبانه روز کودک را 8 تا 12 بار شیر دهید و در صورتی که از شیر خشک نوزاد استفاده میکند باید 6 تا 10 مرحله به او شیر دهید. اما اگر هنوز از اینکه کودکتان به اندازه کافی شیر میخورد مطمئن نشدید میتوانید از پزشک کمک بگیرید تا شما را راهنمایی کند.
نتیجه گیری
بنابراین اگر شما در دوران بارداری به سر میبرید حتما به نوع تغذیه خود توجه کنید و اگر قبلا بچهای به دنیا آوردهاید که سابقه زردی داشته قبل از وضع حمل به پزشک اطلاع دهید تا پیش بینیهای لازم قبل از متولد شدن نوزاد انجام شود. معمولا زردی نوزاد به صورت خفیف است و بدون پزشک برطرف میگردد ولی اگر به درازا کشید حتما به پزشک مراجعه کنید و آزمایشهای لازم را بدهید.
همچنین از انجام هر نوع خودرمانی خودداری کنید و تمامی کارها را تحت نظر پزشک انجام دهید با توجه به اینکه فتوتراپی در داخل بیمارستان انجام می دهند اگر تصمیم داشتید این کار را داخل منزل انجام دهید؛ چشمهای نوزاد را ببندید و همراه با پوشک و بدن عریان در برابر نور فرابنفش بگذارید و همیشه توصیه پزشک را ملاک اصلی قرار دهید و صرفا به مطالعه چند متن علمی اکتفا نکنید چرا که بحث سلامت فرزند دلبندتان درمیان است.
منبع: nhs